Jedna z bohaterek wystawy „Szczurołap” w czasie swojego performansu mówi: “Przygotowałam tę sytuację, by stworzyć teraźniejszość”. Artystka poprzez swoje działanie wykonała gest nastawiony na konfrontację z codziennością. Badając struktury rzeczywistości, możemy uniknąć pułapek automatyzacji lub przypadkowości świata, a co za tym idzie zrozumieć i rozregulowywać jego mechanizmy. Wszystkie zaprezentowane na wystawie prace – sięgające od lat 50. XX wieku do współczesności – w sposób wielowątkowy rozpatrują zmieniającą się rolę i pozycję jednostki wobec uwarunkowań społecznych, politycznych i cywilizacyjnych. Dzieła zaproszonych artystów, reprezentujących często odmienne perspektywy i doświadczenia, tworzą opowieść skoncentrowaną na ludzkiej naturze i psychice.

Tytuł wystawy odsyła do filmowego dokumentu Andrzeja Czarneckiego, opowiadającego o technikach stosowanych przez specjalistę do spraw deratyzacji. Bohater przybliża metody własnej pracy, omawiając przypadek zlecenia wytępienia szczurów z zakładów mięsnych. Inteligencja zwierząt wzbudza w nim podziw i sympatię, niemniej pozostaje bezwzględny. Znajomość psychiki i zwyczajów gryzoni pozwala mu na skuteczne działanie. Postępując metodycznie i konsekwentnie, zawsze wygrywa. Zaczyna od zdobycia zaufania szczurów, podając im jedzenie, a gdy te oswoją się – zabija je.

Filmowy dokument powstał w 1986 roku, trzy lata po zakończeniu w Polsce stanu wojennego. Ówcześnie odczytywany był jako metafora systematycznego inwigilowania opozycyjnego podziemia przez komunistyczne służby bezpieczeństwa. Aktualnie wieloznaczność tego dokumentu i przedstawione w nim strategie polowania pozwalają oceniać go nie tylko z perspektywy historycznej. Filmowa opowieść na wystawie została potraktowana jako zaczyn parabolicznej narracji osadzonej między realnością a fantazmatem na temat zmierzchu cywilizacji łacińskiej. Jej eseistyczna forma akcentuje napięcie pomiędzy indywidualnym postrzeganiem pojęć, potrzeb czy pragnień, a społecznymi determinantami. Jedno z głównych pytań stawianych na wystawie moglibyśmy sprowadzić do: “Czy twój umysł jest pełen dobroci?”.

W tym samym roku kiedy został zrealizowany film “Szczurołap” miała miejsce katastrofa w elektrowni atomowej w Czarnobylu, a niemiecki socjolog Ulrich Beck opublikował rozprawę “Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności”. Ujęte w tytule pojęcie wyrosło na krytyce społeczeństwa przemysłowego. Konsekwencje spowodowane rozwojem cywilizacji i technologii wprowadziły bowiem nieodwracalne zmiany, nad którymi nie można zapanować, co zmodyfikowało również parametry życia społecznego. Beck dowodził, że dawny porządek oparty na państwie narodowym, podziale klasowym i patriarchacie odchodzi w przeszłość. Zwracał uwagę na wynikające z rozwoju cywilizacji zagrożenia – ekologiczne, zdrowotne, technologiczne i społeczne – wskazując na globalny charakter ryzyka towarzyszącego modernizacji. We wstępie do książki pisał: “Zaiste nie brakowało naszemu wiekowi historycznych katastrof: dwie wojny światowe, Oświęcim, Nagasaki, następnie Harrisburg i Bhopal, a teraz jeszcze Czarnobyl. Zmusza to do ostrożności w doborze słów i wyostrzenia naszego spojrzenia na osobliwości historii” (Beck 2002, s. 11).

Współcześnie, trzydzieści lat po diagnozie Becka, w totalnie zglobalizowanym świecie, ucieczka od konsekwencji staje się coraz trudniejsza. Technologiczne osiągnięcia, które zapewniają ludzkości dominację, jednocześnie pozostają źródłem destabilizacji porządku społeczno-politycznego. Stan ten w niepokojący sposób wzbogacają budzący się radykalizm, kryzys migracyjny, nierówności ekonomiczne, konflikty zbrojne, terroryzm czy zagrożenia ekologiczne.

Wystawa „Szczurołap” nie tyle diagnozuje społeczeństwo przez pryzmat ryzyka, ile raczej wskazuje na stany graniczne, napięcia i lęki, opowiadając o relacjach międzyludzkich i konsekwencji podejmowanych decyzji. Przyglądając się tym obszarom, nieuchronnie powraca do nas wizerunek Anioła Historii z akwareli Paula Klee, który z trwogą na twarzy wciąż oddala się od przeszłości.

Muzeum Współczesne Wrocław zaprasza na wystawę „Szczurołap”.

• Wernisaż: 11 maja (piątek), godz. 19.00, wstęp bezpłatny.
• Oprowadzanie kuratorskie: 19 maja (sobota), godz. 20.00, wstęp bezpłatny.

Artyści:

Kuba Bąkowski, Przemysław Branas, Dorota Chilińska, Tomasz Domański, Marcin Dudek, Łukasz Dziedzic, Douglas Gordon, Elżbieta Jabłońska, Tobiasz Jędrak, Irena Kalicka, Piotr Kmita, Szymon Kobylarz, Jerzy Kosałka, Marta Kotwica, Urszula Kozak, Kasper Lecnim, Liliana Lewicka, Katarzyna Malejka, Jacek Malinowski, Angelika Markul, Gustav Metzger, Richard Mosse, Tymon Nogalski, Piotr Pawlenski, Liliana Piskorska, Aleka Polis, Irmina Rusicka, Jacek Rydecki, Justyna Scheuring, Roman Stańczak, Łukasz Surowiec, Tytus Szabelski, Mariusz Tarkawian, Jerzy Truszkowski, Zbyszko Trzeciakowski, Rafał Wilk, Natalia Wiśniewska, Andrzej Wróblewski, Jerzy “Jurry” Zieliński, Artur Żmijewski

Kurator: Piotr Lisowski

„Trzy sztuki” to najnowsza wystawa, na którą zaprasza IdeaPlace w ramach projekt Art in the office. Wernisaż odbędzie się 25 czerwca o godz. 18.30.

Tym razem zobaczymy prace trzech ilustratorek, prywatnie sióstr: Kamili, Ani i Dominiki Kozłowskich. Mimo, że są rodzeństwem, tworzą w odmiennych stylistykach.

Kamila Kozłowska

pod wpływem dużej dawki japońskiej animacji i komiksów tworzy ilustracje, które można znaleźć w książkach dla dzieci i plakatach.

Ania Kozłowska

jest klasycznym street-artowcem, a jej twórczość odznacza się motywami popkulturowymi.

Dominika Kozłowska

zajmuje się projektowaniem graficznym, interesuje się animacją poklatkową a w jej pracach wyraźnie dominuje motyw akwatyczny.

Na wystawie zaprezentują swoje starsze prace, jak i specjalnie wykonane nowe grafiki i obrazy, a na jednej ze ścian zostanie stworzony mini mural. Wszystko to dopełni dobra dawka muzyki w wykonaniu wrocławskiego zespołu Wata. Będzie fantastyczna atmosfera, a także dużo sztuki w najlepszym wydaniu i w ciekawym miejscu.

Przestrzeń coworkingowa IdeaPlace jako miejsce kreatywne i pełne idei, łączące różne środowiska, chce dać dobry przykład i pokazać, że sztuka pasuje do biura, inspiruje i stymuluje kreatywność. Właśnie, dlatego powstało Art in the OFFICE, cykliczny projekt poświęcony promocji wrocławskich artystów i sztuk wizualnych.

Marzena Krzemińska-Baluch przygląda się wnikliwie miejscom i otaczającej rzeczywistości, w której aktualnie się znajduje. Rysuje w pamięci widoki z natury, migawki z zapamiętanych historii, by odzwierciedlić nastrój, klimat i kształt danych scenerii. Używa szkła jako skóry do odnalezienia procesu powstawania formy. Jego właściwości materialne dostarczają artystce inspiracji i wyzwań, eksperymentuje więc i obserwuje jego zachowania podczas kształtowania. Za sprawą podmuchów powietrza i działania grawitacji powstają obiekty, których subtelności i detale z zapamiętanych miejsc i zdarzeń zachęcają do refleksji i zadumy.

O artystce:

Marzena Krzemińska-Baluch – ukończyła Akademię Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Otrzymała wiele grantów i nagród, w tym: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Stypendium Artystyczne Marszałka Województwa Dolnośląskiego oraz Nagrodę w konkursie „Warm Glass Prize”. W 2011 roku był na rezydencji w Pilchuck Glass School w Stanwood (Stany Zjednoczone). W 2012 roku została uhonorowana stanowiskiem Teaching Assistant, a 2013 roku otrzymała stypendium artystyczne w Pilchuck Glass School. W 2016 roku zdobyła Srebrną Nagrodę w konkursie „Emerge” w Bullseye Glass Company (Stany Zjednoczone).

kuratorka: Beata Bartecka
producent: Karol Buganik
współpraca/program galerii: Dominika Drozdowska
identyfikacja wizualna: Łukasz Paluch
fotografia: Peter Kreibich
wsparcie: Jurand Szela

Muzeum Współczesne Wrocław zaprasza na wystawę Nietota.

Wernisaż: 29 czerwca (piątek), godz. 18.00, poziom 5.

Oprowadzanie kuratorskie: 1 lipca (niedziela). godz. 15.00, poziom 5.

Wystawa będzie prezentowana w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszyczy od 9 listopada 2018 do 5 stycznia 2019.

Artyści: Paweł Baśnik, Olaf Brzeski, Łukasz Huculak, Robert Kuśmirowski, Marcin Łuczkowski, Maess, Kamil Moskowczenko, Łukasz Patelczyk, Laura Pawela, Hubert Pokrandt, Alex Urban, Małgorzata Wielek-M

Kurator: Łukasz Huculak

Tradycyjna wizualność bardzo często ścierała się z czymś niewyrażalnym, a taką konfrontację przypieczętowała „anarracyjna” sztuka modernistyczna.

Nietota – wystawa, w której tytule pobrzmiewa niemowlęce gaworzenie – odwołuje się do ezoterycznego dzieła Tadeusza Micińskiego z 1910 roku, Księgi tajemnej Tatr. Słowo użyte przez autora to potoczna nazwa lepidodendronów, spokrewnionych z paprotnikami botanicznych reliktów sprzed 300 milionów lat. Ludowy przesąd, rozpowszechniony zwłaszcza na terenie Karpat, przypisywał im działanie magiczne. Przewrotna nazwa oznaczać miała „nie tą”, czyli Tą, której imienia wymawiać nie należy.

Trudno jednoznacznie orzec, jakie były motywacje Micińskiego, kiedy sięgał po tradycję guseł w swojej wizyjnej powieści. Znając osobowość autora, literacko sportretowanego na stronach jednej z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza, trudno podejrzewać go o fascynacje wyłącznie etnograficzne. Sam tytuł jest bowiem znaczącym neologizmem nawiązującym do stanu „bez-sensu” czy „niemoty”. W praktyce nienazywania znajduje odbicie silna wiara w magię sympatyczną, a pośrednio – nadprzyrodzoną moc reprezentacji.

Jak twierdził Edgar Morin – francuski filozof i socjolog – pierwotnie technika, magia, religia i sztuka nie dawały się odróżnić. Wystawa, odnosząc się do relacji sztuki i niewyrażalnego, związków praktyk artystycznych z magicznymi, podnosi zarazem problem prześladowań osób aspołecznych, pośrednio także estetyzacji przemocy, obecnej w nierzadko teatralnej oprawie procesów o czarownictwo.

Wiara w istnienie wiedzy sekretnej i niewidzialnych mocy ma się dobrze, niezależnie od technicznego zaawansowania danej cywilizacji. Poprzez modelowanie i reprezentację rzeczywistości, transmutację materii i mistycyzm abstrakcji, performatywność gestu, a także sploty mimesis i hermetycznej symboliki, praktyka artystyczna penetruje wiele sfer ludzkiej duchowości.

Wystawa obejmie realizacje malarskie, wideo, obiekty i instalacje odwołujące się do wizualnych aspektów praktyk hermetycznych i mistycznych.

Muzeum Współczesne Wrocław zaprasza do galerii fotograficznej wokół windy na 1. piętrze na wystawę fotografii Michała Woroniaka pt. „Urodzaj”.

Wernisaż: 6 lipca 2018, godz. 18.00.

Od 2016 roku Michał Woroniak fotografuje krajobraz południowej Wielkopolski, regionu uważanego za spichlerz Polski, gdzie od stuleci kwitnie rolnictwo. Stało się ono podstawą rozwoju przemysłu spożywczego – na obszarze całej krainy rozsiane są młyny, zakłady przetwórstwa warzyw i owoców, browary, gorzelnie oraz zakłady mięsne. Wszystko to wrosło w wielkopolski krajobraz i stało się jego charakterystycznymi elementami, śladami ludzkiej działalności.

Dzisiaj przyszłość regionu jest niepewna. W 2014 roku polskie ministerstwo środowiska wydało koncesję na odwierty badawcze w celu dokumentacji złóż węgla brunatnego. Wówczas mieszkańcy poczuli się zagrożeni i solidarnie sprzeciwili się planom budowy kopalni odkrywkowej. Lokalna społeczność, przywiązana do rolniczej tradycji, jest w pełni świadoma katastrofalnych zagrożeń związanych z eksploatacją złóż węgla dla swojego dziedzictwa kulturowego, przyrodniczego oraz materialnego. Istnieje uzasadniona obawa, że urodzajna ziemia może zostać bezpowrotnie stracona.

Woroniak kieruje swój aparat w stronę charakterystycznej dla Wielkopolski architektury przemysłowej, śledzi jej symetrię i powtarzalność oraz systematyczne ujarzmianie natury. Gestem tym odwołuje się do fotograficznej spuścizny Bernda i Hilli Becherów, którzy przez dziesięciolecia fascynowali się industrialnymi budowlami. Z drugiej zaś strony inspiruje się dorobkiem Edwarda Burtynsky’ego i jego uporczywym poszukiwaniem piękna w miejscach pozornie go pozbawionych, czym wystawia na próbę nasze estetyczne przyzwyczajenia. Skłania do patrzenia z uwagą na obiekty, przestrzenie, które sami zepchnęlibyśmy na wizualny margines.

Michał Woroniak

Fotograf dokumentalista, absolwent Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu [michalworoniak.pl]. W swoich pracach, nawiązując do tradycji nowej topografii, skupia się na krajobrazie, przestrzeni oraz tym, co zwykłe i pomijane, próbując wydobyć na światło dzienne to, co w nudnym interesujące.