Jedna z bohaterek wystawy „Szczurołap” w czasie swojego performansu mówi: “Przygotowałam tę sytuację, by stworzyć teraźniejszość”. Artystka poprzez swoje działanie wykonała gest nastawiony na konfrontację z codziennością. Badając struktury rzeczywistości, możemy uniknąć pułapek automatyzacji lub przypadkowości świata, a co za tym idzie zrozumieć i rozregulowywać jego mechanizmy. Wszystkie zaprezentowane na wystawie prace – sięgające od lat 50. XX wieku do współczesności – w sposób wielowątkowy rozpatrują zmieniającą się rolę i pozycję jednostki wobec uwarunkowań społecznych, politycznych i cywilizacyjnych. Dzieła zaproszonych artystów, reprezentujących często odmienne perspektywy i doświadczenia, tworzą opowieść skoncentrowaną na ludzkiej naturze i psychice.

Tytuł wystawy odsyła do filmowego dokumentu Andrzeja Czarneckiego, opowiadającego o technikach stosowanych przez specjalistę do spraw deratyzacji. Bohater przybliża metody własnej pracy, omawiając przypadek zlecenia wytępienia szczurów z zakładów mięsnych. Inteligencja zwierząt wzbudza w nim podziw i sympatię, niemniej pozostaje bezwzględny. Znajomość psychiki i zwyczajów gryzoni pozwala mu na skuteczne działanie. Postępując metodycznie i konsekwentnie, zawsze wygrywa. Zaczyna od zdobycia zaufania szczurów, podając im jedzenie, a gdy te oswoją się – zabija je.

Filmowy dokument powstał w 1986 roku, trzy lata po zakończeniu w Polsce stanu wojennego. Ówcześnie odczytywany był jako metafora systematycznego inwigilowania opozycyjnego podziemia przez komunistyczne służby bezpieczeństwa. Aktualnie wieloznaczność tego dokumentu i przedstawione w nim strategie polowania pozwalają oceniać go nie tylko z perspektywy historycznej. Filmowa opowieść na wystawie została potraktowana jako zaczyn parabolicznej narracji osadzonej między realnością a fantazmatem na temat zmierzchu cywilizacji łacińskiej. Jej eseistyczna forma akcentuje napięcie pomiędzy indywidualnym postrzeganiem pojęć, potrzeb czy pragnień, a społecznymi determinantami. Jedno z głównych pytań stawianych na wystawie moglibyśmy sprowadzić do: “Czy twój umysł jest pełen dobroci?”.

W tym samym roku kiedy został zrealizowany film “Szczurołap” miała miejsce katastrofa w elektrowni atomowej w Czarnobylu, a niemiecki socjolog Ulrich Beck opublikował rozprawę “Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności”. Ujęte w tytule pojęcie wyrosło na krytyce społeczeństwa przemysłowego. Konsekwencje spowodowane rozwojem cywilizacji i technologii wprowadziły bowiem nieodwracalne zmiany, nad którymi nie można zapanować, co zmodyfikowało również parametry życia społecznego. Beck dowodził, że dawny porządek oparty na państwie narodowym, podziale klasowym i patriarchacie odchodzi w przeszłość. Zwracał uwagę na wynikające z rozwoju cywilizacji zagrożenia – ekologiczne, zdrowotne, technologiczne i społeczne – wskazując na globalny charakter ryzyka towarzyszącego modernizacji. We wstępie do książki pisał: “Zaiste nie brakowało naszemu wiekowi historycznych katastrof: dwie wojny światowe, Oświęcim, Nagasaki, następnie Harrisburg i Bhopal, a teraz jeszcze Czarnobyl. Zmusza to do ostrożności w doborze słów i wyostrzenia naszego spojrzenia na osobliwości historii” (Beck 2002, s. 11).

Współcześnie, trzydzieści lat po diagnozie Becka, w totalnie zglobalizowanym świecie, ucieczka od konsekwencji staje się coraz trudniejsza. Technologiczne osiągnięcia, które zapewniają ludzkości dominację, jednocześnie pozostają źródłem destabilizacji porządku społeczno-politycznego. Stan ten w niepokojący sposób wzbogacają budzący się radykalizm, kryzys migracyjny, nierówności ekonomiczne, konflikty zbrojne, terroryzm czy zagrożenia ekologiczne.

Wystawa „Szczurołap” nie tyle diagnozuje społeczeństwo przez pryzmat ryzyka, ile raczej wskazuje na stany graniczne, napięcia i lęki, opowiadając o relacjach międzyludzkich i konsekwencji podejmowanych decyzji. Przyglądając się tym obszarom, nieuchronnie powraca do nas wizerunek Anioła Historii z akwareli Paula Klee, który z trwogą na twarzy wciąż oddala się od przeszłości.

Muzeum Współczesne Wrocław zaprasza na wystawę „Szczurołap”.

• Wernisaż: 11 maja (piątek), godz. 19.00, wstęp bezpłatny.
• Oprowadzanie kuratorskie: 19 maja (sobota), godz. 20.00, wstęp bezpłatny.

Artyści:

Kuba Bąkowski, Przemysław Branas, Dorota Chilińska, Tomasz Domański, Marcin Dudek, Łukasz Dziedzic, Douglas Gordon, Elżbieta Jabłońska, Tobiasz Jędrak, Irena Kalicka, Piotr Kmita, Szymon Kobylarz, Jerzy Kosałka, Marta Kotwica, Urszula Kozak, Kasper Lecnim, Liliana Lewicka, Katarzyna Malejka, Jacek Malinowski, Angelika Markul, Gustav Metzger, Richard Mosse, Tymon Nogalski, Piotr Pawlenski, Liliana Piskorska, Aleka Polis, Irmina Rusicka, Jacek Rydecki, Justyna Scheuring, Roman Stańczak, Łukasz Surowiec, Tytus Szabelski, Mariusz Tarkawian, Jerzy Truszkowski, Zbyszko Trzeciakowski, Rafał Wilk, Natalia Wiśniewska, Andrzej Wróblewski, Jerzy “Jurry” Zieliński, Artur Żmijewski

Kurator: Piotr Lisowski

„Trzy sztuki” to najnowsza wystawa, na którą zaprasza IdeaPlace w ramach projekt Art in the office. Wernisaż odbędzie się 25 czerwca o godz. 18.30.

Tym razem zobaczymy prace trzech ilustratorek, prywatnie sióstr: Kamili, Ani i Dominiki Kozłowskich. Mimo, że są rodzeństwem, tworzą w odmiennych stylistykach.

Kamila Kozłowska

pod wpływem dużej dawki japońskiej animacji i komiksów tworzy ilustracje, które można znaleźć w książkach dla dzieci i plakatach.

Ania Kozłowska

jest klasycznym street-artowcem, a jej twórczość odznacza się motywami popkulturowymi.

Dominika Kozłowska

zajmuje się projektowaniem graficznym, interesuje się animacją poklatkową a w jej pracach wyraźnie dominuje motyw akwatyczny.

Na wystawie zaprezentują swoje starsze prace, jak i specjalnie wykonane nowe grafiki i obrazy, a na jednej ze ścian zostanie stworzony mini mural. Wszystko to dopełni dobra dawka muzyki w wykonaniu wrocławskiego zespołu Wata. Będzie fantastyczna atmosfera, a także dużo sztuki w najlepszym wydaniu i w ciekawym miejscu.

Przestrzeń coworkingowa IdeaPlace jako miejsce kreatywne i pełne idei, łączące różne środowiska, chce dać dobry przykład i pokazać, że sztuka pasuje do biura, inspiruje i stymuluje kreatywność. Właśnie, dlatego powstało Art in the OFFICE, cykliczny projekt poświęcony promocji wrocławskich artystów i sztuk wizualnych.

Muzeum Współczesne Wrocław zaprasza na wystawę Nietota.

Wernisaż: 29 czerwca (piątek), godz. 18.00, poziom 5.

Oprowadzanie kuratorskie: 1 lipca (niedziela). godz. 15.00, poziom 5.

Wystawa będzie prezentowana w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszyczy od 9 listopada 2018 do 5 stycznia 2019.

Artyści: Paweł Baśnik, Olaf Brzeski, Łukasz Huculak, Robert Kuśmirowski, Marcin Łuczkowski, Maess, Kamil Moskowczenko, Łukasz Patelczyk, Laura Pawela, Hubert Pokrandt, Alex Urban, Małgorzata Wielek-M

Kurator: Łukasz Huculak

Tradycyjna wizualność bardzo często ścierała się z czymś niewyrażalnym, a taką konfrontację przypieczętowała „anarracyjna” sztuka modernistyczna.

Nietota – wystawa, w której tytule pobrzmiewa niemowlęce gaworzenie – odwołuje się do ezoterycznego dzieła Tadeusza Micińskiego z 1910 roku, Księgi tajemnej Tatr. Słowo użyte przez autora to potoczna nazwa lepidodendronów, spokrewnionych z paprotnikami botanicznych reliktów sprzed 300 milionów lat. Ludowy przesąd, rozpowszechniony zwłaszcza na terenie Karpat, przypisywał im działanie magiczne. Przewrotna nazwa oznaczać miała „nie tą”, czyli Tą, której imienia wymawiać nie należy.

Trudno jednoznacznie orzec, jakie były motywacje Micińskiego, kiedy sięgał po tradycję guseł w swojej wizyjnej powieści. Znając osobowość autora, literacko sportretowanego na stronach jednej z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza, trudno podejrzewać go o fascynacje wyłącznie etnograficzne. Sam tytuł jest bowiem znaczącym neologizmem nawiązującym do stanu „bez-sensu” czy „niemoty”. W praktyce nienazywania znajduje odbicie silna wiara w magię sympatyczną, a pośrednio – nadprzyrodzoną moc reprezentacji.

Jak twierdził Edgar Morin – francuski filozof i socjolog – pierwotnie technika, magia, religia i sztuka nie dawały się odróżnić. Wystawa, odnosząc się do relacji sztuki i niewyrażalnego, związków praktyk artystycznych z magicznymi, podnosi zarazem problem prześladowań osób aspołecznych, pośrednio także estetyzacji przemocy, obecnej w nierzadko teatralnej oprawie procesów o czarownictwo.

Wiara w istnienie wiedzy sekretnej i niewidzialnych mocy ma się dobrze, niezależnie od technicznego zaawansowania danej cywilizacji. Poprzez modelowanie i reprezentację rzeczywistości, transmutację materii i mistycyzm abstrakcji, performatywność gestu, a także sploty mimesis i hermetycznej symboliki, praktyka artystyczna penetruje wiele sfer ludzkiej duchowości.

Wystawa obejmie realizacje malarskie, wideo, obiekty i instalacje odwołujące się do wizualnych aspektów praktyk hermetycznych i mistycznych.